جمله ملتهائي كه از كوروش به بدي ياد ميكنند سكاها مي باشند كه يكي از اقوام تركان قديم بوده و در تحت حاكميت كوروش قرار نگرفته اند . متن زير از رقيه بهزادي در كتاب قومهاي كهن آسياي ميانه دربرگيرندة نكات و حقايق تاريخي است ، كه ملكه سكاها بنام تومروس فائيم بعنوان نامه به كوروش فرستاده است : اي پادشاه ، به تو نصيحت مي كنم كه دست از اين كار برداري ، زيرا معلوم نيست كه به نتيجة مطلوب دست يابي ، به فرمانروائي بر قوم خود خرسند باش و بگذار بر سرزمين خود سلطنت كنم . افسوس كه به سخنم گوش فرا نخواهي داد ، زيرا آنچه كه كمتر به &

هفته نامۀ فارسهای مقيم کانادا که در صفحه 30-31 شماره  625خود در مقاله اي تحت عنوان " قتل کوروش کبير پس از 29 سال فرمانروايي" کشتهشدن کوروش را بدست فرمانرواي آذربايجاني اعتراف کرده است اين در حاليست کهبعضي از دروغ پردازان تاريخ ايران در بعضي از سايتها و نوشته هاي خود نوشته ايرا از کوروش يادميکنند (کوروش بزرگ: فرمان دادم بدنم را بدون تابوت و موميايي به خاک بسپارندتا اجزاء بدنم ذرات خاک ايران را تشکيل دهد) حال با توجه به مقاله نوشته شده ميتوانيد به واقعيت و دروغ پردازي پان فارسها پي ببريد

کوروش پس از فتح بابل ،بر آن شد با توسل به نيروي نظامي اش که فوق العاده نيرومند بود و تاکنونشکستي را تجربه نکرده بود، ماساژت را نيز مغلوب کند. ماساژت ها در شمال شرق و غربايران(آذربايجان) در کرانه رود آراکس(آراز) در همسايگي قوم ايسه دونر زندگيمي کردند. مساژت ها(آذربايجانيها) بسيار ماجراجو بودند. کوروش به دلائل متعددبه سرزمين ماساژات ها لشکر کشي کرد او انگيزه هاي گوناگوني براي سرکوب اينقوم داشته است . يکي پيشينه او بود.او باور داشت که بيش از يک انسان است . وبيش از همه شانس با او بوده است و در همه جنگ ها با موفقيت به اهداف خود دستيافته است . گفتي است که کوروش عليه هر مللتي اراده به لشکر کشي مي کرد ،انصراف او چنين تصميمي ناممکن بود و کسي نمي توانست او را از انجام اين تصميمباز دارد . حمله به ماساژت ها(آذربايجان)زماني صورت گرفت که فرمانروايماساژتها (آذربايجانيها) فوت کرده بود و همسر او که زني به نام مومي ريس تومروسبود بر آنها حکومت مي کرد به روايت هرودوت "کوروش فرستاده اي را نزد اين زنفرستاد و از او خواستگاري کرده ، تومروس گمان مي کرد که کوروش از اوخواستگاري نگرده است ، بلکه مي خواهد سرزمين آذربايجان را تصاحب کند و بر ايناساس به کوروش پاسخ منفي داد. وقتي درخواست کوروش توسط تومروس پذيرفته نشد ،عليه ماساژت ها لشکر کشي کرد.تومروس براي کوروش پيغام فرستاد که به سرزمينخود باز گردد و فکر حمله به سرزمين آنها رااز سر خود بيرون کند . کوروش پس ازمذاکره با صاحب منصبان به اين نتيچه رسيد که در سرزمين ماساژت ها يعني سرزمينتومروس با آنان روبه رو شود. در جنگي که صورت گرفت پسر تومروس اسير شد وتومرس از کوروش درخواست کرد که پسرش را آزاد کند و به محض اينکه کوروش او راآزاد کرد ، پسرش خود کشي کرد.و تومرس از آن همه نيروهاي جنگجوي آذربايجانيراگرد آورد و به مقابله با کوروش فرستاد.مانند اين کشتار تاکنون در ميانبربرها(غيريوناني)سابقه نداشته است . جريان اين کشتار به اين صورت بود کهنخست طرفين از دور با کمان به سوي يکديگر به نبرد پرداختند و کاملا به يکديگرنزديک شدند.با اين که طرفين زمان درازي با يکديگر جنگيدند، هيچ کدام از طرفينفرار اختيار نکردند،در پايان اين جنگ ماساژت(آذربايجاني)ها پيروز شدند. بخشعظيمي از سپاه پارسيان نابود شدند ودر حين اين جنگ کوروش نيز کشته شد؛ پس ازآن که بيست و نه سال پادشاه بود. تومروس مشکي را پر ازخون انسان ها جمع کرد و ازميان اجساد کشته شدگان پارسي،جسد کوروش را يافت و سر اورا در اين مشک فرو بردو با لحني سرزنش آميز چنين گفت:تو پسر مرا از من گرفتي ، من که هنوز زندهام و بر تو پيروز شدم .من دستور دادم که تو را با خون سيراب کنند . مرگ کوروشرا طبق مدرکي که در دست است ؛ در سال 529 پيش از ميلاد مي مدانند . پيکر اورا به پاسارگاد بردند و به دخمه سپردند و مقبره او تا اين زمان در آنچابرپاست. تلاش و هوشياري و مقاومت کوروش در طي حکومت 30ساله اش شالوده حکومتيرا پي ريخت که ايران در زمان خود يکي از بزرگترين مهدهاي تمدن چهان باستان شد . رواياتي که در مورد شخصيت ، سياسيت ، جهانگردي و بر خود کوروش با ملل مغلوبشده است ، او را بصورت چهره اي افسانه اي در تاريخ ثبت کرده است.